1. pereya elektronîk e ku her ku diçe popûlertir dibe.

cara yekemîn sala 2009an de ket piyasayê. ev pere/bername ji aliyê kesekî bi navê xwe yê kod: Satoshi Nakamoto ve hat îcatkirin. piştî sala 2010 êdî nayê zanîn ka li ku derê ye û çi dike. lê sîstema ku çêkirî niha ser kar e.



ev pere her çiqas ferazî be jî, sînora wê heye. dema proje temam bû, wê li dinyayê 21 milyon bitcoin hebe. bitcoin ji ku tên? her makîneya ku kirar/processora wê heye dikare bitcoin biafirîne. erê we rast bihîst, mirov dikare li ser komputera xwe van bitcoinan biafirîne.

bitcoin ji şîfreyên 16 reqemî pêk tên, li gorî hêza komputera we hûn dikarin di nava saetan an jî rojan de vê şîfreyê derxin holê û 25 bitcoin qezenc bikin. ji vê yekê re madenkariya bitcoinê tê gotin. lê ger komputera we ne gelekî bihêz be, hûn belkî nekarin perê elektrîka komputera xwe jî derxin.



neyse, heta niha nêzikî 10 milyon bitcoin hatin afirandin û ketin piyasayê. mirov dikare ji malperên înternetê bi perê xwe jî bitcoinan bistîne.



ev sîstem ne girêdayî tu dewlet an jî bankayan e. loma hêzên navnetewî nikarin mudaxele lê bikin. her wiha mirov bi saya vê sîstemê dikare bêmesref pereyan bişîne li her derê dinyayê.

li hinek dewletan hinek şîrket, destpê kirin ku meaşan bi bitcoinê razînin.



sîstemeke tevlîhev e û hê min jî tam fêhm nekiriye. lê heye ku pêşerojê de li tevahiya dinyayê ev sîstem cihê pereyên heyî bigire.



ji niha ve hinek hêz ji vê sîstemê aciz bûne: çînê îro bikaranîna bitcoinê ji bo saziyan qedexe kiriye.