1. cihekî dîrokî û kevnare li Cizîra Botan e. Medreseya Sor ji aliyê emîr Şerefê duyem ve hatiye avakirin. Cizîr, 1475'an de ketiye bin destê Aqoyunîyan de. Di wî demî de Mîrên Cizîrê tevde hatine sirgûn kirin, gelek ji wan jî hatine kûştin. Emîr Şerefê Duyem ê kurê Emîr Bedredîn bi alîkariya gelê Botan 1508'an de dîsa Cizîr vegirtiye.



Avahiya Medreseya Sor bi mîmariya xwe ji cûreyên medreseyên hewşa wan vekiriye. Di nava gel de bi “Medresa Sor” tê navkirin. Medreseya Sor, li roj avayê Cizîrê li ser sûrhê hatiye avakirin. Ji ber ko bi pirnî bi toxlayên sor hatiye avakirin ji wê re “Medreseya Sor” hatiye gotin. Ji bo ketina malde li pêşiya deriyê wê yê ji derve 4 derincên bi kevir hatiye çêkirin. Medrese ji aliyê rojhilat ve 18,95 m ji erdê bilind e, bes binetara wê jî 1,10 m ji erdê bilindtir hatiye danîn. Aliyê wê yê başûr bi sê eywan e û mizgefta medreseyê jî di wê beşê de ye. Tirbeya melayÊ cizîrî li aliyê rojhilat yê mizgeftê ye.

2. (bnr: medresa sor)



(bnr: malbata bedirxan) (bnr: mîr bedirxan)



(bnr: cizîra botan)

3. kesên ku pirtûka mehmed uzun a hawara dîcleyê xwendine bi vê avahiya kevnar dikevin di bin efsuna romane re, min gelek meraq dikir bê ka medreseyeke çawa ye ku li ser hibrên pirtûkên vê medreseyê serhildanekê ava bûye..

nêviyên nifşa bedîrxaniyan di nava vê medreseyê de mohra xwe xistine dîroka vî gelî..

roja ku kurdistan di bin qeyd û zencîrên serdestên xwe rizgar bû, divê bibe muzaxaneyekê û hemû zaroyên kurd di temenê xwe de hama carek jî be bên û vê medreseyê bigerin, bibînin û behna hibra ku li ser vê, hêşmendiyeke netewî za bûye bikêşin bêvilên xwe

4. Ilmgeheke ecêb, sorîtî, feqeyên xerîb, mîr, selwa û mela, ismaîl ebulîz û astrolojî, kurd û kurdistan. Medreseya sor van têgehan tevam di nav xwe de dihewîne. Werin bibin mêhvanê min. Qenebê carekî destê melayê cizîrî maçî bikin.