1. Di zimanê Kurdî de wekî hûn jî dizanin peyvên serbestî û azadî gelek tên bikaranîn. Pirî caran jî mîna hev tên bi kar anîn. Li cihê hevdû tên şixulandin. Ev tiştekî ne şaşe lê belê serbestî û azadî di her rewşê de li hev nayê. Di eslê xwe de di navbera van de hûrgilîyek herî zirav heye.

Hinek werê vekolandinê derbikeve holê ku azadî têkîldarê mafê ye, pêwendîdarê heq û hiqûqê ye. İnsanan beralî dike ku dest pê bi bikaranîna mafên xwe bikin. Dixwaze ku dawiya dawî mafê mirovan werê bikaranîn. Yanê teşwîq dike. Ango serbestî diyar nake. Beralîkirina û teşwîq kirina mafên mirovan nîşan dide. Ji insanan re dibêje ku mafên xwe heta axirê bi kar werînin. Nabêje hûn serbest in, nabêje heke dixwazin kar pê li mafên xwe bikin heke naxwazin nekin. Bijartinek li ber me pêşkêş nake.

Lê belê dema ku dabaşa behsê maf û hiqûqan ji holê dirabe vêca rewş diguhêre, azadî dibe serbestî. Yanê mirov bi serê xwe ye, dixwaze dike ger naxwaze nake, tu xirabiyek niye. Zerarê nade pê tiştekî. Wekî biryara mirov e. Di çarçoveya heq û hiquqê de tiştek naguhêre, rewşekî neyînî dernakeve, her tişt li kar de ye.

Li ser vê teşeyê derkeve holê ku insan mecbûre azadiyên xwe bi kar werîne, ne serbest e. Lê di serbestiyên xwe de serbest e, yanê bi serê xwe ye. Rewşek mecbûrî nîne.

Ger mirov azadiyên xwe, mafên xwe bi kar neyêne, heq û hiqûqên xwe neparêze ji ber xwe nezanetî û xulamtî derbikeve holê. Meriv cahil dimîne û destê mêtingehkarê xwe de wek amûrekî bikarhatî tê şixulandin.

Him nezanetî û xulamtî him jî mêtingehkarî sûc e, qebahet e. Heram e, qedexeye yanê. Him li vê dinyayê him li wî dinyayê bedelê vê tawanbariyê giran e.

Heger em mînakek dê bidin;
Axaftina Kurdî, xwendin û nivîsandina Kurdî ji boy Kurdan azadiyek e. Ne serbestî ye. Bonî Kurdan di vê mijarê de serbestî nîne. Em Kurd mecbûr in bi Kurdî biaxivin, bixwînin û binivîsînin. Ev yek ji mafê mirovan e, azadî ye. Binbaritiyek e. Li ser me ferz e.