1. Ferdinand Magellan1480 li Sabrosa Portûgalê jidayîk bû, 27ê avrêla 1521 Fîlîpînê mir. yek ji deryavan û kaşîfên navdar ên Portûgalî ye.

Magellan herwekî yekemîn deryavanê ku li dora dinyayê geriyayî ye. Bi alîkariya keyê Spanyayê dest bi kaşîfên xwe kiriye. Yekemîn kesê Rojavayî ku niştecihên herêmî yên Emerîkayî û Fîlîpînî dîtiye. Magellan li giravên Fîlîpînê ji aliyê niştecihên herêmî ve hatiye kuştin.

2. Di sala 1519 de bi piştgiriya keyaniya Spanyayê dixwazin li derdora cîhanê bigerin, ji Rojava dest pê dikin bi aliyê rojhilat ve heya ku herin. Bi yekê dixwestin ma dinya pehn e an girover e. Ewil ji Okyanûsa atlantîkê divê derbasî okyanûsa mezin (Pasîfîk) bûne, lê wan dema hê kanala panama nehatibû vekirin, wan jî berê keştiya da jêr, li başûrê Emerikaya başûr ve ji tengavekê derbas dibin lê 5 heftiyan de. Piştre navê wî li vê tengavê dikin.
(bnr: tengava macellan)
Ji wir derbasî giravên fîlîpînê dibin, lê di şer de magellan tê kuştin. Û derdora dinyayê jî nazîvir e *
Lê kaptanê keştiya magellan sebastian del cano erkê bi nîvco nahêle û digihîje cihê destpêkê. Bi vê yekê Del cano, li cîhanê yekemîn kesê ku dora cîhanê ziviriye tê hesibandin.