12522. ji bo ku derdora wan bi cavê gundî KIZÎ li wan mêze neke, dema bi dayika xwe re dimesin, herî kêm sê mitro li pêsiya dayika xwe dimesin. ji bo ku xwe ji diya xwe gelekî modern, zana, û biaqil dibînin li kuderê be axaftina diya xwe ya kurdî, bê teklîf werdigerînin tirkî û ^jirbûna xwe dicespînin kecên me yê pirr modern ku ji diya xwe ya gundî ketî.

49003. tespîteke rast e ku helbet sedemên wê jî hene, ne belasebeb e.

tabî sedemên kêm axaftina kurdî li nav keçên kurd, li gorî bajaran jî dibedile yanî erê, li amedê jî li colemêrgê jî axaftina kurdî ji mêran bêtir di nava keçikan de kêm e.

li amedê kêm e ji lew amed bajarekî metropol e gelek mezin e û nijad û gelên cur bi cur têde dijîn, modernîzasyon bi awayekî dezenformekirî û lewitî hat amedê, yên ji gundan hatin û yên bi propagandaya dewletê ya di televîzyonan de dihat kirin.. her du rewşên nêyînî rê li ber axaftina kurdî girt, sedema xala yekê ya li jor ji bo keç û kurikan jî derbasdar e lê sedema dî bêtir li ser jin û keçikan tesîr kir, ni taybetî jî rêzefîlmên tirkan ên beredayî di mejiyê keçikên kurd de îluzyon û texrîbat û hilşandinekê çêkir ku, ''mînaka herî baş ya jiyanê, ji rêya tirkbûn û dirûpêanîn û xwezîpêanîn û xweşibadina wan derbas dibe''

algı yönetimi ya dewletê bi saya alava tv'yan pê hat, lê bes mêr demên xwe bi pirranî li derveyê derbas dikin û ji rêzefîlman 'bêpar' in lewma jî bandora vê yekê bêhtirîn li ser keçikan bû lê li amedê bandora vê yekê hîn nemaye(bi pirranî şkest) lê di deverinan de hê jî heye, mesela keçikên colemêrgê di navbena xwe de bi tirkî dipeyivin, dema ku dest bi tirkî dikin, xwe bêtir azad, zana û aqil û pêşve dihesibînim, min du sal li colemêrgê mam min bı çavên xwe dît, mesela li amedê keçikên kurd bi kurdî baş nizanin mixabin lewma jî napeyivin gelek hevalên min ên keçik hene ez bi darê zorê bi wan didim axaftin, ji bela ku baş nizanin, ji axaftinê şerm dikin, ne ku ji kurmancî şerm dikin, ji kêmasiyên xwe şerm dikin lê li ber şermê nakevin û ji ber teralî û sersariyên xwe hînî kurmancî jî nabin, ev yek nakokî ye, lê keçikên colemêrgê baş bi kurdî dizanin lê ji ber populeritaya tirkî, bi kurdî napeyivin