1. navê helbesteka şairê tirk, şükrü erbaş e.. min wek çima divê em gundiyan bikujin li ber bejna kurdî û kurmancî kir, lê heçiyê dixwaze û ji xwe bawere dikare bi xwe jî wergerîne û bi me re parve bike..

ji tesnîfkirin û kategorÎzekirina helbestan fêm nakin, ji ber wê yekê ez nekaribim bêjim bê ka ev helbest aku qesta canê şirÎn ê gundiyan dike di diekeve di nav sÎnor û tixûbên kîjan ekol û qonaxa helbestê de.. lê helbesteka heta te bivê realîst e, belkî bi vê şiroveya xwe wekê jakobenekî elîtîst werim xwendin lê camêr hindik gotiye û ji kêmayî ve gotiye.. navê helbestê çendî wekê naveke prvokatîv bixweye jî di dawiya helbestê de şair bi rista:



''köylüleri söyleyin nasil

nasil kurtaralim?''



yanî ka bêjin em van gundiyan çawa, û bi çi awayî xilas bikin mebesta xwe eşkere dike..



''köylüleri niçin öldürmeliyiz ?

çünkü onlar ağırkanlı adamlardır.

değişen bir dünyaya karşı

kerpiç duvarlar gibi katı

çakır dikenleri gibi susuz

kayıtsızca direnerek yaşarlar.

aptal, kaba ve kurnazdırlar.

inanarak ve kolayca yalan söylerler.

paraları olsa da

yoksul görünmek gibi bir hünerleri vardır.

herşeyi hafife alır ve herkese söverler.

yağmuru, rüzgarı ve güneşi

birgün olsun ekinleri akıllarına gelmeden

düşünemezler...

ve birbirlerinin sınırlarını sürerek

topraklarını

büyütmeye çalışırlar.



köylüleri niçin öldürmeliyiz?

çünkü onlar karılarını döverler

seslerinin tonu yumuşak değildir

dışarıda ezildikçe içeride zulüm kesilirler.

gazete okumaz ve haksızlığa

ancak kendileri uğrarsa karşı çıkarlar.

karşılığı olmadan kimseye yardım etmezler.

adım başı pınar olsa da köylerinde

temiz giyinmez ve her zaman

bir karış sakalla gezerler.

çocuklarını iyi yetiştirmezler

evlerinde kitap, müzik ve resim yoktur.

birgün olsun dişlerini fırçalamaz

ve şapkalarını ancak yatarken çıkarırlar.



köylüleri niçin öldürmeliyiz?

çünkü onlar yanlış partilere oy verirler

kendilerinden olanlarla alay edip

tuhaf bir şekilde başkalarına inanırlar.

devlet; tapu dairesi, banka borcu ve hastanedir

devletten korkar ve en çok ona hile yaparlar.

yiğittirler askerde subay dövecek kadar

ama bir memur karşısında -bu da tuhaftır-

ezim ezim ezilirler.

enflasyon denince buğday ve gübre fiyatlarını bilirler.

onbir ay gökyüzünden bereket beklerler,

dindardırlar ahret korkusu içinde

ama bir kadının topuklarından

memelerini görecek kadar bıçkındırlar

harmanı kaldırdıktan sonra yılda bir kez

şehre giderler!...



köylüleri niçin öldürmeliyiz?

çünkü onlar köpekleri boğuşunca kavga ederler

birbirlerinin evlerine ancak

ölümlerde ve düğünlerde giderler.

şarkı söylemekten ve kederlenmekten utanırlar

gülmek ayıp eğlenmek zayıflıktır

ancak rakı içtiklerinde duygulanır ve ağlarlar.

binlerce yılın kabuğu altında

yürekleri bir gaz lambası kadar kalmıştır.

aldanmak korkusu içinde

sürekli birbirlerini aldatırlar.

bir yere birlikte gitmeleri gerekirse

karılarından en az on adım önde yürürler

ve bir erkeklik işareti olarak

onları herkesin ortasında azarlarlar.



köylüleri niçin öldürmeliyiz?

çünkü onlar otobüslerde ayakkabılarını çıkarırlar

ayak ve ağız kokuları içinde kurulup koltuklara

herkesi bunalta bunalta, yüksek perdeden

kızlarının talihsizliğini ve hayırsız oğullarını anlatır,

yoksulluktan kıvrandıkları halde, şükür içinde

bunun, tanrının bir lütfu olduğuna inanırlar.

ve önemsiz bir şeyden söz eder gibi, her fırsatta

gizli bir övünçle, uzak şehirdeki

zengin akrabalarından sözederler.

kibardırlar lokantada yemek yemeyi bilecek kadar

ama sokağa çıkar çıkmaz hünküre hünküre

yollara tükürürler...

ve sonra şaşarak temizliğine ve düzenine

şehirde yaşamanın iyiliğinden konuşurlar.



köylüleri niçin öldürmeliyiz?

çünkü onlar ilk akışamdan uyurlar.

yarı gecelerde yıldızlara bakarak

başka dünyaları düşünmek gibi tutkuları yoktur.

gökyüzünü, baharda yağmur yağarsa

ve yaz güneşlerini, ekinlerini yeşertirse severler.

hayal güçleri kıttır ve hiçbir yeniliğe

-bu, verimi yüksek bir tohum bile olsa-

sonuçlarını görmeden inanmazlar.

dünyanın gelişimine katkıları yoktur.

mülk düşkünüdürler amansız derecede

bir ülkenin geleceği

küçücük topraklarının ipoteği altındadır

ve bir kaya parçası gibi dururlar su geçirmeden,

zamanın derin ırmakları önünde...''

2. ew wekÎ dÎn beşeka helbesta şairê tirk, ismet özel e.. di nav helbesta wÊ yÊ bi navÊ akla karşı tezler de derbas dibe:

...



Köylüleri niçin öldürmeliyiz?

Bu sorunun karşılığını bulamıyorum

içinden çıkılmaz bi olay, ama önemsiz

köylüleri öldürmesek de olur

hatta onların kalın suratlarını

görmezlikten gelebiliriz

yapılacak çok şey var daha

sözgelimi ben, kendim

hiç hayıt ağacı görmemişim

görmeden ölürüm diye korkum da yok

değil mi ki albatrosu Baudelaire'den

Yves Bonnefoy'dan semenderi öğrendim

bir gün bakarsınız

şu güzelim bilgiç beynimi kırıp

teneşir tahtası olarak kullanabilirim.

3. helbestvan bi navê gundî, qala mirovên nezan ên cihekî girîng di gelheya welêt de digre, dike. ne wek t.c.yê 5000 hezar gundê kurdistan bela û vala kir. bajarîbûnê jî pîroz nake. ji tersê vê sernavên provokatif, dixwaze ku pirsê “ka emê çawa mirovên xwe giş bikin hemwelatiyên wekhevî?” lê ev pirs, pirsekî pir zor e. ji ber ku “mirovên wekî ajalan jiyana xwe didomîne” bi tenê têrbûna zikê xwe û serdestiya xwe ya li ser malbata xwe, kêfxweş dibe. em dikarin ku bibêjin ev gundiyan di asta pêdiviya ewlehî yê de mane ku ev asta duyemîn di nav pênç asta hiyerarşîya pêdiviyê ya maslowê de ye û ev pêdiviyên yekem û duyem di nav ajal û mirovan hevpar e. bi kurtasî helbest vaya dibêje: emê ka çi bikin ku gundiyan/nezanan/du-parîka-têrbuyan wê xwe bilind bibe asta 3., 4. û 5. ?



helbestvan, bi rastî dilê xwendevanan bi heqîqetê ku di helbestê xwe de qal dike, dixelîne. ne tenê ew, diêşîne jî. divê kurdan jî vê pirsa bipirse û hek kanibe bersivan zêde bike. sal bûye 2013 û gelên me di bin destê çar dewlet de derd û kûlê hebûn dikşîne; bi zorê zikê xwe têr dike;di bin nezanî û tunebûnî de hîn jî halê xwe şukir dike; keç û lawan di bin kevneşop û ola şêx û meleyan de dihele û diherike. jin, di bin destê zilam xûlam e. gelekî him bi destê dewletan û him jî bi destê xwe diherime… ka li ku ma şaristanî?! ka li ku ma çand û huner, maf û azadiyên ferdan?! zanyarî û pêşketin û teknolojî ? gelo hun çawa difikirin? ma em çima kuştina gundiyan divê? emê vê şukirkirin çawa xelas bikin?

4. sernivîsa ku ti kes ji bilî nîvqaşokurdan tiştekî jê fêm nake.

parvekirinên nivîsên tirkî di tirşikê de

ma tirşik ne ya kurdistanê ye

5.

vîdyoyê veke

6. navê helbesteke şükrü erbaş e ku kêfa min gellekî jê re tê. ne bawer im di berhemeke din de, kesên nezan û kirêt evqasî xweş hatibin pênasîn. çi li tirkiyê çi li kurdistanê ji wan gellek hene. ew dilpîs û xêrnexwaz in, bela serê kesên qenc in. dema ji wan kesan zêde aciz dibim dil dikim herim warekî şareza û xweştir lê piştî kela min datîne dîsa xwe ji bîr dikim, aş dibim.