1. di çîroka kawayê hesinker de dijminê xwînxwar yê gelê kurd e. cara ewil wek nivîskî di şahnameyê de jê hatiye qalkirin.
li gor çîrokê rojek ji rojan li ser herdu milê dehaqî du mar şîn dibin û ew zûka ferman dide ku dermana vê nexweşiyê peyda bikin. dema êdî ji hal dikeve nişke ve cihûyekî tê jê re dibêje dermana te di xwîn û mêjiyê ciwanan de ye. divê tu her ro xwîn û mêjiyê du ciwanikê bi van maran bidî xwarin da ku ji laşê te sûd wernegirin û zirarê nebînî. dehaq jî wisa dike her ro xwîn û mêjiyê du ciwanikê bi maran dide xwarin lê demekî tê êdî gel dixwaze jê bifilite û ji ber wê jî di şûna du ciwanikê de yekê didin û li cihê yê din jî pezekî qurbanî dikin. werhasil êdî hejmara ew ciwanikên ku ji zilmê dehaqî filitîbûn ewqasî zêde dibe ku çiyayên kurdistanê tije dibin. kawayê hesinker jî heta niha şeş zarokê xwe ji bo wî canawerî qûrbanî daye û dizane demekê were ku zarokê wî yê heftemîn jî dê bibin. beriya ku ew dem were kawa dest bi çêkirina çekan dike û ew ciwanên filitî bi destê hev digirin li hemberî zilma wî serî hildidin. êdî roja serhildanê tê û di 21ê adarê de gelê kurd bi rêberiya kawayê hesinker li hemberî dehaqî radibin ser piyan. axirê kurd bi ser dikevin û dehaq tê kuştin.
bûye sebeb ku di hişê mirovan de canawerekî mîna zîha çêbe.
azî dehaq > azdehaq > ezdehaq > ejdeha û tirk tîpa "r" lê zêde kirine
dehaq > zehaq > ziya an jî zîhayê xebroşkên kurmancî
û ji bo fikrên heretîk bûye lehengek, hem ji bo yaresan û elewiyan hem jî ji bo êzîdiyan
dehaq > zehaq > sultan sehaqê melekekî êzîdiyan
|