2. rastnivîsa kurdî ji aliyê komxebata nizanim çiyê ve tê edimkirin û binpêkirin. lê niha ew ne xema min in lê pirsgirêka jêr heman carê (helbet!) ji aliyê wan ve jî li dijî kurmancî hatiye "çareserkirin" (bareserkirin peyveke çêtir e!)

(bnr: q)
(bnr: dengê q)

Gelek rastnivîserên kurdî bela xwe didin dengê q-yê. xususî peyvên ji zimanên ewrûpî derbasî kurdî bûne, heke tê de k hebe -xaseten li pêşî- vediguhere q-ya kurdî. di dengnasiya kurmanciyê de dengê k yê bêjeyên biyanî gava di kîteyekê de be û dengdêreke paşdevî (wek ) li ber an li pey bê, wek q tê gotin. *
(peyvên ewil avayên rastnivîsa tirkî ne)
kantîn - qantîn
kafe - qafe
akademî - aqademî
kaptan - qaptan
karyola - qeryole
kalorifer - qalorîfer
kamyon - qamyon

yên ji tirkî ketine kurdî:
”qazan (ji tirkî ”kazan”), qazanc/qezenc (< kazanç), qere- (qereqol (< karakol), qonax/qûnax (< konak), qurm (< kurum), qeytan (< kaytan), qalind (< kalın), quzilqurt (< kızıl kurt), qûm (< kum)…”

niha ya ez jê fêm nakim, gelo di kîjan herêma devkurmancî van peyvan wekî k bi kar tînin? belkî behdînî. ku ev jî bi têsîra soranî ye. (lê nayê bîra min kê gotibû) çima van rastnivîserên me hewlê didin ku eslê wan biparêzin an jî xwe dişibînin wan? ka zimanê me çawa dihat nivîsîn û wiha dihat xwendin?

nebe ku xwekêmdîtina xwe?

malûm e, fîlm û rêzefîlmên tirkan dema bixwazin tîpek kurd ava bikin, dengên q û x dirjînin nav tirkiya wê tîpê ku bê zanîn, ew kesek kurd e. piranî ew nezan, qebe, êrîşkar û nexwende ne. her wiha bi ya min dengê q maneyekê wiha hewandiye. îşareta kurdbûnê ye.

nebe, gelo rastnivîserên me xwe biçûk dibînin û ji kurdbûna wiha direvin û di revên xwe de q-ya şêrîn qûrban dikin? (di eyvên esilkurdî de q pir peyde nabe*, lê di wergirtinan de rolekî ber bi çav dilîze. dîsa jî ew delala min e)

dibe ku ev texmîneke tije xelet be, ji xwe çavkanî qûna min e. Lê kesek heye vê meselê ji min re vebêje, ez ê kêfxweş bim.

bi xatirê xwedê navê sernivîsê serast bikin, îja ev çi kumik li ser peyva kurdî ye! asdfghjkl