Tirşik - Profîl
tirşik-profîla yûsiv

profîla "yûsiv"


Peyamên nivîskar yên di vê mijara [benito mussolini] de;

1. Kurtejîyana faşîstê ya yekem, Mussolini:

benito amilcare andrea mussolini di 29 tîrmeha 1883ê de li Îtalyayê herêma Forliyê jidayîk bû. Piştî perwerdehiya zanîngeha Lozanê xilas kir mamostetî kir. Di sala 1902 ya de ji bo ku eskerîya xwe neke reviya Swêdê. Di sala 1904 a de vegeriya welatê xwe. Ji ber ku şerê cîhanê ya yekemîn dest pê kir tevlî leşkerîyê bû. Piştre çû Mîlanoyê. Li wir bû edîtorê rojnameya Il Popolo d'Italiayê. Piştî şerê cîhanê ya yekem, Îtalya ketibû di nav hilweşîneke mezin û li aliyê aborîyê jî Îtalya top avêtibû.

Mussolini wê demê Partîya faşîst damezirand. Bi vê awayî komên rastparêz li cem xwe kom kir. Di demeke kin de hezara mirov piştgirîyê Duçe - xelk ji wî re wisa hitap dikir- kirin. Duçe di sala 1922 ya de ji kral Viktor Emmanuel III ê rêveberîyê xwest. Kral bi zorî qebûl kir û îtalyayê serdema Mussolini dest pê kir. İtalya demeke kin de pêşveçûneke mezin kir. Ji bo metîngehê êrîşê Habeşistanê kir. Eynî salê Elmanyaya nazî re mîhwera Roma - Berlînê damezirand.

2 sala di bin bandora adolf hitler de ma û bi dewletên hevalbend re têkoşîya. Dema şerê cîhanê ya duyem dest pê kir Îtalya mexlubiyetên mezin rahişt. Di sala 1943 ê de dewletên dijmin leşkerên xwe şandin li ser Îtalyayê û li wir Mussolini girtin. Lê Adolf Hitler wî xilas kir û bi wî re revîya vîyanayê.

Di 28 Nîsana 1945 ê de, dema Mussolini bi hevjîna xwe re revîyabûna ji aliyên dijberên xwe hat girtin û kuştin. Cesedê wî û hevjîna wî ji bo bibe îbret li ser dîrekê ceyranê hat daliqandin.



13.06.2020 20:56 ~20:59 | yûsiv