259. İnsanoğlu çiğ süt emmiş --> însan şîrê xav vexwariye

min vê gotinê ji jineke pîr bihîst ku tirkiya wê gelek xerab e û qels e. yanî nabe ku ji tirkî bihîstibe û wergerandibe kurdî.

255. meyve veren ağaç taşlanır -> Hingivê te nebe, mêş li te nacivin.

246. "Arsızın Yüzüne Tükürmüşler Yarabbi Şükür Demiş"

(bnr: tif kirine beqê, beqê gotîye barana nîsanê ye)

242. Ji niha pê ve di nav ferhengên tirşikê de cihê xwe girtine. Me doh bi hevkarîya xendekî ji 9.000an zêdetir biwêjên Tirkî, li ferhenga Tirkî-kurdî zêde kirin. Heye ku em vê ferhengê weke ferhengekî serbixwe jî biweşînin.
Ser xêrê be.

240. her çiqas li jor çend cûreyên wê hatibin gotin jî;
İnsan yedisinde neyse yetmişinde de o dur = kurmê şîrî heta pîrî

239. peyama hozan serhad: kerên sist tirê şidiyayî dikin/106308
(bnr: ummadığın taş baş yarar)

238. (bnr: ye kürküm ye)
(bnr: tişt zêr e xwedî pê re)
belkî ne %100 hemwate be lê...

237. (bnr: iti an çomağı hazırla)
(bnr: navê wê dûvê wê)

yên din; versiyona kurdî ya biwêj û gotinên pêşiyên tirkan/93620

236. (bnr: bir dirhem et bin ayıp örter)
(bnr: piçek goşt hezar eyban vedişêre)

235. (bnr: ayranı yok içmeye tahtırevanla gider sıçmaya)
belkî;
(bnr: qûna wî qûna mirîşka ye lê hêkê qaza dike)

234. (bnr: bana dokunmayan yılan bin yaşasın)
(bnr: dinya sax kîr be bostî ji qûna min dûr be)

231. iti an çomağı hazırla

(bnr: navê gur bîne pelendar lê werîne)

(bnr: behsa gur e gur hazir e)

227. Tirkî; İnsan yedisinde neyse yetmişinde de o dur

Kurdî; kuçikê reş spî nabe an jî marê reş spî nabe

224. (bnr: bozacının şahidi şıracı) olur.

(bnr: du segên ser savêrekî) ne.

221. (bnr: bulunmaz hint kumaşi mi?)

(bnr: ma qumaşê alê ye?)

220. (bnr: insan yedisinde ne ise yetmişinde de odur)

(bnr: xûyê şîrî heta pîrî ye)

211. (bnr: eldeki bir kuş daldaki iki kuştan iyidir)

(bnr: dewê ceribandî ji mastê neceribandî çêtir e)

210. (bnr: milletin ağzı torba değilki büzesin)

(bnr: devê xelkê ne qulên dîwarê ne tu lepek herî lê bidî)

208. (bnr: peşembenin gelişi çarşambadan bellidir)

(bnr: şeva reş ji êvarê kifş e)



weke din;

(bnr: xweşbûna rojê ji serê sibehê ve diyar e)

(bnr: roja xweş ji hingûra êvarê diyar e)

(bnr: elametê baranê ba ye ya mirinê ta ye)

203. (bnr: damlaya damlaya göl olur)

(bnr: çem ji kaniyan çêdibe)

202. (bnr: gelen gideni aratır)

(bnr: sal bi sal xwezî bi par)

194. (bnr: gönül bu ota da konar boka da)

(bnr: dil mêşê gû ye)

191. (bnr: nanê genim di zikê her kesî de nasekine)

(bnr: alışmamış götte don durmaz)

bi temamî ne eynî be jî, nêzik e.

184. (bnr: kurt puslu havayı sever)

(bnr: roja bi dûman e kêfa guran e)

183. (bnr: tasa vala çingînî jê tê)

(bnr: boş teneke çok ses çıkarır)

169. (bnr: götü yememek)

(bnr: li qûnê nebûn)

156. (bnr: sora sora bağdat bulunur)

(bnr: bi pirsê mirov digihê xursê)

89. akılsız başın cezasını ayaklar çeker

(bnr: aqlê sivik barê giran e)

37. yalancının mumu yatsıya kadar yanar



-(bnr: lawikê derewîn carekî dixwe firavîn)



an jî



-(bnr: werisê viran kurt e)

34. gönül ota da konar boka da

(bnr: dil diçe behrê jî diçe jahrê jî)

25. (bnr: hem suçlu hem güçlü)

(bnr: bûkê tir kir bûk xeyidî)

24. (bnr: şamar oğlanına dönmek)

(bnr: günah keçisi olmak)



(bnr: bû kulavê devê hirçê)

23. (bnr: yer yarılıp içine girmek)

(bnr: bû ava berfê, kes nizanê bi ku da çû)

22. (bnr: bira bira ye bazar cûda ye)

15. -yalancının mumu yatsıya kadar yanar

-lawikê derewîn carekî dixwe firavîn an jî werisê viran kurt e

14. görmemişin oğlu olmuş çekmiş pipisini koparmış; an jî



(bnr: tunedîtî tu nedît dema dît bi xwe ve rît)

13. at ölür meydan kalır yiğit ölür şan kalır

Çem dikişe, ber dimîne, ga dimire çerm dimîne, mêrxas dimire nav dimîne

5. görmemişin oğlu olmuş tutmuş çükünü koparmış

(bnr: tunedîtî tu nedît dema dît bi xwe ve rît)

3. her çiqas ne gotinêneke pêşiyan lê bêjeyek gelerî be jî;

ak göt kara göt ortaya çıkacak

(bnr: em ê bibînin ku kî berx e kî beran e)

1. taşıma şu ile değirmen dönmez

(bnr: hemam bi tir û fisan germ nabe)



kör ölür badem gözlü olur

(bnr: ker dimire qûnzêrîn dibe)



versionên ku kubariya kurdan nîşan dide ne.