3. cûreyek mirovan e. 200 û nizamçend hezar sal berê jîyane. fosila yekem di sala 1856a de li almanya di newala neander de hatiye dîtin. çend mirovên min winda li newala neanderê *

cara ewilî di gotin ev mirov ji hêla homo sapiens ve hatiye kuştin. û di gotin kêmaqil in. 2002an de di şikefteke romanya de hestiyên du mirova dîtin. ev hestî hinek dişibiya neandertala hinek jî homo sapiensa. derkete holê ku neandertal bi homo sapiens re ketine têkîliyê genomê wan tevlî hev bûne. hevdû zêde kirine yanî ha.
û ne kemaqil in jî. debara xwe bi nêçirvaniyê dikirin. ji keviran alav çêdikirin.