1. yek ji van teorîyan ya ku derbarê hebûnê mirov û dinê re sê têbînînen cuda formûle dike, ye.



li gor vê teoriyê, curê mirov û hebûna dinê çendî komplekse ku bi argumentên teoriya werarê ya darwinê re formûle kirinê wê destpêka dinê û serpehatî ya mirov bêbingeh û sivik e. bi gotinek din, îdîa dikin ku, curê mirov û destpêka dinê çendî rewşekê girîfte ku pêşniyar kirina darwin ya li ser seleksîyona xwezayî (natural selection) a teoriya werarê ji bo îzah kirina vê girîftîya hanê kadûk dimîne. sedem jî ev e ku di îdiayên xwe ya li ser seleksîyona xwezayî de xalê me yê darwin pêşniyar dike ku hebûna dinê bê plan û bê armanc e. yanê tiştê balkeş derheqê vê teoriyê ev e ku ne ku parezerên vê bi qethî û bi kategorîk teoriya werarê înkar dikin; di nerîna vê teori de heye ku teoriya werarê rast be, lê tiştê ne rast formûle kirinê darwin ya derbarê prosesa peresendî ye.



baş e lê bingehê argumentê ev kesên ku vê dizayna aqilmend diparezin çîye?



di pirtûkê mustafa akyol ya bi navê modern ezberlerin sonu de mînakek vê teori heye: heke nirxa hêzê nukleer ya hêzdar, nirxa hêzê nukleer ya qels, û axirê, nirxa hêzê elektromanyetik biçêk jî cuda bibûya wêcarê di holê de behsa atom tine bibûya û dinê bi tenê radyasyon bibûya; yanê fenomenek wek hebûna mirov nîn bûya. ji ber vê jî , ne ku wek pêşniyar kirina darwin her tişt bê plan, bê armanc, û rasthatinî ye; divê her tişt bi alîkarîya di̇zayna hêzekî (xwedê) ve bê damezrandin.