2. zimannasekî amerikayê ku lîsteya xwe ya bi navê 100(carinan jî 200) bêjeyên bingehîn navdar e. li gorî vê teoriya ev 100 an jî 200 bêje di zimanekî de divê ne biyanî be; hek ev 100 bêje orijinal be ew ziman tekamula xwe ya dîrokî temam kiriye û hwd. (piranî di berhemên bingehîn tê xwestin ku ev peyvên gişa hebe) agahiyên baş ez jî nizanim lê turkologan dema qala kokturkçe(tirkiya kevn -dora sedsala 7.) dikin heman wê demê qala ev lîsteya jî dikin. bala min kişand û ez jî lîsteya kurdî derxistim. her çiqas ferhengeke me etîmolojî tune be û emê çêtirî nikaribin ka kîjan biyanî ne yan ne biyanî ne binerin jî dibe ku keseke ji bo vê lîstê bixebite. dibe ku rexneyên zanyarî li vê lîstê bike.
1. I---ez
2 you (sing.),thou---Tu
3 he---ew
4 we---em
5 you (plural)----hun
6 they---ew/wan
7 this---ev
8 that---Wê/wî
9 here---li vir
10 there---Li wir
11 who----kî
12 what----çi
13 where---kû/kû der
14 when---kengî (kangı’ya tirkiyê kevn?)
15 how---çawa
16 not---ne
17 all---tev/hemû
18 many---Pir/gelek
19 some---hin
20 few---hindik
21 other---(ya/yê/yên) din
22 one---yek
23 two---du
24 three---sê
25 four---çar
26 five---pênç
27 big---mezin
28 long---dirêj
29 wide---fireh (erebî?)
30 thick---stûr
31 heavy---giran
32 small---biçûk
33 short---kin
34 narrow---teng
35 thin---zirav
36 woman---jin
37 man (male)---mêr
38 man (human being)---zilam
39 child---zarok
40 wife---Jin/pîrek
41 husband---mêr
42 mother---dayik
43 father---bav
44 animal---heywan(Erebî)/ajal
45 fish---masî
46 bird---çûk
47 dog---kuçik
48 louse---spî
49 snake---mar
50 worm---kurm
51 tree---dar
52 forest---daristan/rêl
53 stick---şiv
54 fruit---mêwe/fêkî(Erebî?)
55 seed---tov/dendik
56 leaf---pel
57 root---kok(Tirkî?)/reh
58 bark---qalik
59 flower---kulîlk
60 grass---giya
61 rope---ben
62 skin---çerm
63 meat---goşt
64 blood---xwîn
65 bone---hestî
66 fat (noun)---zeyt/rûn
67 egg---hêk
68 horn---qiloç
69 tail---kilik, kurîk, kurî(Tirkî?)/terîk
70 feather---mû/pirç
71 hair---por
72 head---ser
73 ear---guh
74 eye---çav
75 nose---poz
76 mouth---dev
77 tooth---diran
78 tongue---ziman
79 fingernail---nenûk
80 foot---Pî/nig
81 leg---çîp
82 knee---çong
83 hand---dest
84 wing---bask/per
85 belly---zik
86 guts---rûvî
87 neck---stu
88 back---pişt
89 breast---sing
90 heart---dil
91 liver---kezeb
92 to drink---vexwarin
93 to eat---xwarin
94 to bite---gez kir
95 to suck---mijandin
96 to spit---tif/tû kirin
97 to vomit---vereşîn
98 to blow---pif kirin
99 to breathe---Bêhn girtin
100 to laugh---kenîn
|