1. rêjeyeke ku di werze û hûnerê de pir tê bikaranîn e. ji aliyê misiriyan û grekan ve hatiye dîtin. Lê di siya leonardo da vinci de navdar bûye. Leonardo da vinci ev rêje di tabloya xwe a bi navê xwarina dawîn a êvarê de bikaraniye. Bi îngilizi a wê golden ratio ye. Bi kurtasî rêjeya navbera hejmarên 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34 … de ye. Weke 1,618033988… didome. Ev rêje ji bo çêkirina tiştên herî rind, estetîk, ahengdar tê bikaranîn. Tê gotin ku xwedê mirovan bi vê rêjeyê ve afirandiye.

(bnr: mirovê vitruvian)

2. ez dibêjim qey merev weke rêjeya zêrîn bi nav bike wê çêtir be. hejmarek îrrasyonel e û cara yekem ji ber ku (fîbonaccî) ew bi pîvanên zanistî derxistiye holê jê re gotine (bnr:hejmara fî) û sembola wê Φ ye...Pîvana xweşikiyê ye.Dixwazî bila obje bin dixwazî bila merev û organên merev bin çi tiştê ku li gorî vê pîvanê be xweşik e.

di mîmariyê de û di wênegiriyê de gelek li kar e.

(bnr:pîvana xweşikiyê)

(bnr:Fîbonaccî)

(bnr:fî)

(bnr: Φ)

3. li gorî îndustrîya estetîkê formûleke matematîke heye û ji 2500 salên jî tê bikaranîn.

Li Yewnanistanê 2500 salan berî niha ev formûla îro jê re dibêjin “rêjeya zerîn” hatiye kifşkirine.

Li gorî vê formûle eger xetek an xezek bi rêjeyê 1:1.618 e were dabeşkirin an parvekirin tiştekî li ber çavên mirov xweş xuya dibe derdikeve holê.

Cara yekem peykertiraş û matematîkvanê Yewnan ê bi navê Phîdîas peykerên xwe li gorî vê rêjeyê çêkirine û berhemên gelek serkeftî afirandin e. Ji ber vê yekê wekî rêjeya Phî (ji Phîdîas) jî te ye zanîn.

Heyama Ronesansê li Ewropayê gelek resam û peykertiraşan jî di berhemên xwe de ev rêje bikaranîn ne. Ji tabloyên dinê, ye herî binavûdeng Mona Lisa ye. Mona Lisa jî, li gorî rêjeya zerîn hatiye xezkirin.

4. An jî rêjeya zêrîn