Tirşik - Profîl
tirşik-profîla tîrêj zana 21

profîla "tîrêj zana 21"


Peyamên nivîskar yên di vê mijara [kubarkirina kurdiyê] de;

3. (bnr: qeşmerîkirina kurdiyê)

Tevgereke di bin bandora nêrîna tirkan ya li ser zimên de maye. Di dema destpêka avakirina cûmhîriyeta tirkiyê de misto kemal û pêgirtiyên wî xwestin zimanê tirkî vejîn bikin heşîn bikin an ji nû ve zimanek biafirînin. Pêşî alfabeya xwe qulibandin ya latînî. Ew weha difikirîn ku çiqas tîpên ji qirikê derdikevin kêm bin ewqas ziman "kubar" dibe. ( ev fikr hê jî di nava tirkan de û di nav tirkmancan de berbelav e) ji loma tîpên ji qirikê derdikevin ji alfabeya xwe derxistin û peyvan li gor vê hişmendiyê afirandin.


Vêca em werin ser kubarbûna ziman: zimanê erebî ku bi serdema îslamê ve li 3 parzemînan belav bû û bi sedan salan weke zimanê huner, helbest, zanist û çandê hate bikar anîn. Û niha jî zimanê zikmakî yê bêhtir ji 200 milyon kesan e ku li 24 dewletên ereban zimanê fermî ye. Lê belê weke tê zanîn erebî ji gelek tîpên hişk û ji qirikê derdikevin pêk tê. Tîpên hê, xê, eyn, xeyn, qaf tev ji qirikê derdikevin.

Ger em behsa zimanên ewropî bikin ku weke dewletên mûasir têne nasîn, di serî de fransî yê ku bi milyonan axîverê wê heye û almanî û hemû zimanên ewropayê ji bilî îngîlîsî û hinek jî îtalî hemû tîpên ji qirikê derdikevin. Taybet jî zimanê fransî ku weke zimanê wêje û hunerê tê zanîn û emilandin zimaneke gelekî qirikê dixebitîne.


Êê îja ev xopana tirkî ya ku bandora wê nikare ji sînorê dewleta tirkî derkeve li gor kîjan qisas, qistas û pîvanê zimanek kubar û nazenîn e? Van " ûltra kubarên me" li gor çê tîpên qirikê yên kurdî jê diavêjin û heçku kurdî dişibînin tirkî û kubar dikin?

(bnr: kompleksa xwekêmdîtin)



25.12.2021 02:57 ~2021.12.31 11:55 | tîrêj zana 21