1. li amedê navê xan-cafeyekî ye.. bi tirkÎ jê re dibêjin hasanpaşa hanı li ser cadeya gaziyê, li pêşberî mizgefta mezin e.. di biniya xanê de bi navê pirtûkfiroşiya ensarê pirtûkfiroşek têra xwe mezin û dewlemend heye.. xan li ser du qeta ye.. qeta ewil ango qeta li ser zemÎnê bi piranî dikanên diyarîfiroşiyê ne û li ser qeta didoyê jî dikanên ku lê taştê û çay û qehwe û nargîle filan tên firotin hene.. xan wekê daîreyekî çarnikar dorpêçkirî ye, li nava xanê hewşek heye û li vê hewşê jî cihê rûnitşin vêsa xwe dan û westa xwe berdanê heye..

dema mirov têdikeve xanê li herdu aliyên xanê jî cihê xwarin û vexwarinê yanî luqente hene, xwarian wan nayê xwarin û zehf buha ne, piştî mirov xwe ji destê dellalên luqenteyan xilas dike, şalpiroşek derdikeve pêşberî mirov, şalên spehî û erzan lê hene mirov dikare jê bikire..

2. xana ku ji aliyê hesen paşa ku kurê sokullu mehmet paşa ye ve di sala 1572 an de hatiye çêkirin.



cihekî xweş e. heçî tûrîstên tên amedê teqez tên li vê derê jî. ji xwe tam di hemberê mizgefta mezin e. taştêya wê derê zêde zêde dewlemend e. yanê dikarim bêjim ku mirov taştêyek wisa nikare li wanê bibîne. lê gelek bûha ye jî. ez xelet bim 20 tl ye. weke din ji bo çay vexwarinê jî derek gelek xweş e.

3. (bnr: mêvaniya li bajarê amedê)

4. Xana ku niha ez tê de runiştime ye.

Stûnên xanê yên kemer zehv balkêş in.

Qemeramanek hatîye wêneyan dikişîne,

Fîte fîta cixareyan e û merivên devdorê min kefa wana cîh e.

Hewa jî xweş e. Lê her derî polêz hene.

5. Xana ku bi taştêyên xwe bi nav bûye. Xwarin û vexwarinên wan biha ye. Cihê Rêgeha geştiyaran e.
(bnr: xana zêlûyan)