1. ev tişteke lanet e ,nikarim li hemberî vê zexm bisekînim,di ser min re diçe ,wek notrinoyên atomê di laşê min re jî diçe ,tişteke herîkbar e ne wekê çemê ku tu wê bibînî.her tişt bi wê re kal û pîr dibe.

carina dem tune ye ez bikevim tirşika xwe û lê binêrim ka hal çi ye.

2. navek yê zimanên hîndû-ewropî ye. di farsî û kurdîyê de wek dem tê bikaranîn û di înginîzî yê de wek time bikaranîn. peyva spanyolî ya tiempo jî ji heman binyadê tê û xwedîyê heman wateyê ye. emroj tempo ya ku em di beşa mûzîkê de bikartînin jî dîsa ji heman kokê hatiye. Di zimanê hîndûyan de jî wek samaya tê bilêvkirin.

3. gelek caran gava ku behs û mijar tê li ser demê disekine gazin jê tê kirin û nizanim wek çima ev dem zûtirkê dibihure, lê em baş dizanin ku dema ku tiştekî ku em bikin tune be, dem zû dibihure, an?



(bnr: wext)

4. Stranbej Niyaz u mûsikîvan Mercan Dede duetavan bi nave ''dem'' heye..

5. xwahka çem a veşartî ye û diherike li her qunca dunyê.Pêlên wê bîstik (weke tirk dibêjin "an") in.karê wê şûştin e ji jiyanê ango kevn kirin e.

6. mîrata ku di meha remezanê de ji bo kesên rojîgirtî qene çarlepka jî naçe.. tê bêjî qey hinekan kevir bi piyan ve girê dane..

pênaseya giştî: ya ku wekê kevirê ji hesteyê dixwe wekê bayên gur ên tûj li bedena emrê mirov dikeve bi kêlî û seetan ji emr dixwe û dawiya dawÎn emr xilas dike û lêdide diçe û qene nabêje malî ava jî.. wek stranbêj bedil di kilama xwe ya bi navê salêyê de dibêje:

''wile ez pîr nebûm, van salên xerîb emrê min xwar..''

7. dem a çayê

8. dêm erdê beav, bej e.. wateya mîna dêmê peyva bor jî heye. zeviyan bej û beav hîn caran najon, çandînîne nakin, weke bor dihêlin..

mînak: gişk ciyê kevir û dêm bû..

9. Kurtenivîsa partiya wekhevî û demokrasiya gelan