2. zaravayek ji nav çar an pênc zaravayên din ên kurdî.. dema meriv lê kûr dibe dibîne ku serê her gundekî devokeka bi serê xwe ya vê zaravayê heye.. lê li gorî zimanzanan di zikê hev de çar devok hene.. botan, bahdÎnî, devoka rojava û kurmanciya xurasan û deylemanê.. gelek kes gazind û lomeyan dikin û dibêjin em ji devoka filan derê fêm nakin lê heçiyê di zikê hev de 10 pirtûkên kurmancî bixwîne bi hêsanî dikare ji her devokeka kurmancî fêm bike û xwe bide fêmkirin.. nifşên nû yên bi vî zaravayê kurdî diaxivin û xwe îfade dikin bi taybetî jî yên li bakurê kurdistanê gelekî zehmetiyan dikişînin.. ji ber ku bi qasê 70-80 salan li bakurê kurdistanê bi destê dewleta tirk zimanê kurdî yanî kurmancÎ û kirdkî hatiye qedexekirin û rê li ber pêşdeçûn û peresîn û geşedana vî zimanî hatiye girtin.. û hîn gelek sedem..